Ο Γράμος (ή Γράμμος) είναι ορεινό χωριό του νομού Καστοριάς σε πολύ μικρή απόσταση από τα ελληνοαλβανικά σύνορα.

Είναι χτισμένος σε υψόμετρο 1.380 μέτρων στις πλαγιές του Γράμμου και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Ελλάδας. Παλαιοτέρα ο οικισμός είχε την βλάχικη ονομασία Γράμμο(υ)σταμέχρι το 1927.Ο Γράμος αποτελεί ξεχωριστή κοινότητα και σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει 28 κατοίκους. Η κοινότητα κατά τους χειμερινούς μήνες στεγάζεται στο Άργος Ορεστικό. Ο Γράμος τις προηγούμενες δεκαετίες είχε ερημώσει τελείως, αλλά τα τελευταία χρόνια αρχίζει να αξιοποιείται τουριστικά.Πάνω από το χωριό βρίσκεται η ψηλότερη κορυφή του Γράμμου καθώς και η Δρακόλιμνη του Γράμμου, με αποτέλεσμα το χωριό να είναι αφετηρία ορειβατών. Απέχει 70 χλμ. από την Καστοριά.Ο ευρύτερος οικισμός θα πρέπει να δημιουργήθηκε από συνένωση μικρότερων κατά τον 17ο αιώνα.Το χωριό δέχτηκε επίθεση το Δεκαπενταύγουστο του 1760 κι έτσι οι κάτοικοι έφυγαν από το χωριό, καταφεύγοντας σε άλλες περιοχές της Μακεδονίας, όπως στα Λιβάδια Κιλκίς. Το χωριό δεν ερημώθηκε, αλλά αντιμετώπισε και την επίθεση του Αλή Πασά στις αρχές του 19ου αιώνα, οπότε και παρατηρήθηκε ξανά ρεύμα μετακίνησης κατοίκων προς άλλες περιοχές.Κατά το Μακεδονικό Αγώνα, λειτούργησε στο χωριό ρουμανικό σχολείο. Οι κάτοικοι συμμετείχαν στον Αγώνα, ενώ από το χωριό καταγόταν κι ο Μακεδονομάχος Αργύριος Χατζόπουλος.Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, στο χωριό ζούσαν 300 περίπου Βλάχοι. Μετά το τέλος του Εμφυλίου, το χωριό είναι εντελώς κατεστραμμένο, ωστόσο ανοικοδομήθηκε σταδιακά.

Μέλη της Ομάδας μας επισκέφθηκαν την και περιηγήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Γράμμου.Ενας συνάδελφος και πολύ καλός φίλος ο Νίκος απο την ΕΟΔ Ημαθείας δημιούργησε πρόσφατα ένα καταφύγιο και ξενώνα στο χωριό,μια πολύ καλή αφετηρία για δραστηριότητες , μια και το τερέν της περιοχής προσφέρεται για πεζοπορία, αναρρίχηση, ποδήλατο,τρέξιμο,ορειβατικό σκί και οτι φανταστεί κανείς.

Ευχάριστη έκπληξη και η συνάντηση με την συνάδελφο και φίλη μας Κική η οποία βρισκόταν στην περιοχή του Γράμμου περιπολώντας με την περιβαλλοντική οργάνωση Καλλιστώ.Μας ξενάγησε στις όμορφες θέσεις θέας και παρατήρησης της περιοχής.

Copyright © 2012-2023 ΕΟΔ Ξάνθης.
All Rights Reserved.